Bioterra, een bedrijf gelegen aan de overzijde van het kanaal (Wintam - Eikevliet) doet een milieuvergunningsaanvraag klasse I.  Dit bedrijf, gelegen op amper 500m van verschillende woonkernen in Wintam, Eikevliet, Ruisbroek en Niel, verwerkt vervuilde gronden. Hoewel onze milieuschepen en zijn diensten in alle objectiviteit deze aanvraag beoordelen, vinden wij toch dat we met Groen Bornem hierover ons groot ongenoegen moeten bekend maken. Op de site gaan nu ook asbesthoudende gronden behandeld worden. Uiteraard begrijpen we wel dat ook asbestafval op een of andere plaats zal moeten verwerkt worden. We zullen hier in België waarschijnlijk nog jaren met afval van dit product geconfronteerd worden. Maar of het een goed idee is om zulke verwerking vlak nabij verschillende woonkernen in te planten, durven wij sterk te betwijfelen. In Kapelle-op-den-Bos weten ze al lang wat het betekent om een eternitfabriek in de buurt te hebben, laat staan een afvalverwerkingsbedrijf, zoals nu gepland wordt.eerste

In instantie gaf de gemeente een negatief advies maar de uiteindelijke beslissing ligt bij de provincie.

Enkele bezwaren:

1. Bioterra baat sinds enkele jaren de site uit op het zuidelijk eiland. Tijdens die periode zijn er talloze klachten geweest over:

• geluidsoverlast door het scheppen van grond met kranen die krassen op de bodem van boten;
• het achteruit rijden met bulldozers met piepend geluid tot gevolg;
• zijn de werkuren ( 7 ? 17 ) niet gerespecteerd voor het maken van lawaai;
• is er niet gesproeid over gronden die ter plaatse liggen te wachten op verwerking

Dat heeft geleid tot verschillende metingen en vaststellingen waar tot op heden geen gevolg werd aan gegeven. Het vertrouwen in het bedrijf Bioterra in de buurt is erg laag.

2. De fysico chemische installatie staat in een afgesloten hal, met een poort die open staat tijdens het in en uit rijden van de vrachtwagens.  Dit systeem houdt in dat er asbest kan ontsnappen uit de hal.

Het nevelgordijn aan de uitgang kan falen. Het lijkt ons beter met een sas met dubbele deur te werken in plaats van een nevelgordijn. Dit wordt in de aanvraag niet vermeld.
 

3. De maatschappelijke meerwaarde van het verwerken met asbest vervuilde gronden is niet duidelijk.  Het is wellicht belangrijk dat Vlaanderen asbest versneld wil verwijderen in het grondbestand. Maar waarom overweegt men gronden uit andere regio's buiten Vlaanderen aan te voeren om in Bornem te verwerken en welke garantie bestaat er dat dat niet zal gebeuren ?

4. De capaciteit van de installatie in Bornem is 5 x zo groot als de capaciteit van de installatie in Opglabbeek. Wat is het bewezen nut van het verwerken van zulk volume in deze regio? Is er een reële noodzaak om deze installatie in werking te stellen op een regionaal niveau?  Als men het in Opglabbeek kan met 10.000 ton waarom dan niet het risico spreiden door 5 bijkomende installaties van 10.000 ton verspreid in Vlaanderen te plaatsen?  Overslag en transport zijn grote risico activiteiten bij het transporteren van asbestafval.

5. Welke garantie bestaat er dat Bioterra bij het verwerken van asbest geen schadelijke stoffen zal uitstoten die in de omgeving van de site kunnen leiden tot een verhoogd gezondheidsrisico. Is in dat verband Bioterra bereid om een financiele reserve aan te leggen om eventuele calamiteiten in de toekomst (20 jaar vergunning + 40 jaar uitbreken asbestkankers) te verzekeren?

6. Is er een noodplan in geval van calamiteiten? Hoe zal het bedrijf preventief optreden in geval van te hoge waarden (boven de streefwaarde van 0.01 vezel per cm³).
Er is nergens in de aanvraag een vermelding van een noodplan.
 

7. Wat gaat Bioterra doen om mogelijke effecten bij de bevolking in de buurt te meten?
Is de situatie niet vergelijkbaar met de site Umicore in Hoboken waar de bevolking zelf controles kan ondergaan en medicijnen kan verkrijgen. Hier is geen melding van gemaakt in de aanvraag.

8. De gemeente Bornem heeft de site Zuidelijk eiland opgenomen in een BPA (een Bijzonder Plan van Aanleg). Op dit BPA rusten een aantal belangrijke voorwaarden. Een van de voorwaarden is dat er enkel activiteiten van niet milieu hinderend karakter mogen plaats vinden op de site.
De aanvraag om met asbest vervuilde gronden te verwerken is een activiteit met een milieu hinderend karakter. Om deze reden kan de vergunning niet verleend worden op deze site.

9. De vraag om af te wijken van de voorwaarde om ook buiten verontreinigde gronden hoger dan 25 ppm BTEX en VOCI's of 50 ppm vluchtige alkalen te behandelen is niet aanvaardbaar. Deze activiteiten houden een gezondheidsrisico in dat niet voor niks is opgelegd door de deputatie en het kan dus niet toegestaan worden dat deze activiteiten buiten gebeuren

10. De misschien wel belangrijkste reden om het dossier niet goed te keuren is niet de inhoud van het dossier, maar de gevolgde procedure. De hoorzitting is er gekomen nadat de provincie heeft gemerkt dat tijdens het openbaar onderzoek in het kader van het MER een hoorzitting verplicht is.  Bioterra NV wil de maatschappij overtuigen dat ze door preventief te werken geen risico vormen voor de omgeving terwijl ze er nog niet in slagen een papieren procedure goed te doorlopen.

11. Tijdens de aanvraag zijn gegevens toegevoegd aan het dossier (over geluid?) die niet opgenomen waren in het MER en niet ter beschikking waren tijdens het "eerste" openbare onderzoek. Blijkbaar is de aanvraag gewijzigd tijdens de procedure zonder het MER aan te passen en gingen de openbare onderzoeken over twee verschillende dossiers.